Psikoteknik Belgesini Kimler Almalı
Stajyer ehliyetli sürücüler, belirli cezaları ihlal ettiklerinde ehliyetlerinin iptal edilir. Yeniden ehliyet alabilmek için psikoteknik testinden geçmek ve tekrar sürücü kursuna kayıt olmak zorundadırlar.
Karayolları mevzuatına göre ticari araç sürücüleri (taksi, servis, kamyon, tır, otobüs ve şirket araçları kullanan sürücüler), beş yılda bir psikoteknik testine tabi tutularak rapor almak zorundadır. Psikoteknik raporu olmayan sürücüler cezai işleme tabi tutulacaktır.
Artık psikoteknik raporları e-devlet sistemi veya polis sorgu sistemi üzerinden görüntülenebilir. Bu sayede sahte raporlar engellenmiş ve adayların mağduriyetleri azaltılmıştır. Yeni mevzuat ile birlikte emniyet birimleri, bu belgeyle ilgili cezai işlemleri kolayca başlatarak güvenilir bir trafik ortamı oluşturmayı amaçlamaktadır. Test ve muayeneden geçen adaylar, belgelerini e-devlet sistemi üzerinden kontrol edebilirler.
Uygulanan Testler
Dikkat Düzeyi: Adayın karmaşık uyaranlar arasından belirli uyaranları ayırt etme becerisi test edilir. Sürücülerin monoton ortamlarda dikkatlerinin düşebileceği ve kazaların ana sebeplerinden birinin dikkat kaybı olduğu düşünüldüğünde, sürücülerin dikkat düzeylerinin belirlenmesi güvenli sürüş için önemlidir.
Muhakeme: Soyut görsel şekiller arasındaki ilişkilerin anlaşılması üzerine odaklanan bir testtir. Kişilerin olaylar arasındaki ilişkileri değerlendirme yetenekleri ölçülür. Bu, sürüş sırasında olası riskli durumları önceden algılamak için önemli bir yetenektir.
Hız ve Mesafe Algılama: Adayın, uyaranların hareket hızını ve aralarındaki mesafeyi doğru bir şekilde tahmin etme becerisi ölçülür.
Görüş Açısı ve Koordinasyon: Verilen uyaranların kişinin görüş açısına giriş zamanını değerlendiren bir testtir.
Tepki Hızı: Farklı renk ve tonlardaki görsel ve sesli uyaranlara verilen doğru tepkiler ile bu tepkilerin hızı ölçülür. Ani ve stresli durumlarda adayın ne kadar hızlı ve doğru tepki verebileceği değerlendirilir.
Görsel Süreklilik: Karmaşık bir ortamda dikkatin belirli bir yöne kontrollü şekilde odaklanabilme yeteneği test edilir.
Sürekli Dikkat ve Problem Çözme: Adayın sürekli dikkat performansı ölçülür.
Trafik Algı Testi: Kısa sürelerle (1 saniye) gösterilen trafikle ilgili görüntüler sonrasında görsel algılama performansı ve algısal hızı ölçen bir testtir.